Báo cáo Biến đổi khí hậu ở Việt Nam và Khảo sát trực tuyến COP 27

Biến đổi khí hậu ở Việt Nam đang là một trong những vấn đề cấp bách, ảnh hưởng sâu sắc đến môi trường, kinh tế, và đời sống của hàng triệu người dân. Trong bối cảnh đó, các báo cáo và khảo sát liên quan đến biến đổi khí hậu, như khảo sát trực tuyến COP 27, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và thúc đẩy hành động ứng phó với biến đổi khí hậu. Bài viết này sẽ tổng hợp các thông tin quan trọng từ báo cáo về biến đổi khí hậu ở Việt Nam và ý nghĩa của khảo sát COP 27.

Thực trạng Biến đổi khí hậu ở Việt Nam

Những năm gần đây, tình trạng biến đổi khí hậu ở Việt Nam ngày càng cực đoan, biểu hiện rõ ràng nhất là sự nóng lên toàn cầu dẫn đến băng tan xảy ra ở hai cực và đó là nguyên nhân chính của việc mực nước biển đang ngày càng tăng cao. Những tác động của hiện tượng này ảnh hưởng đáng kể đến Việt Nam, đặc biệt là tác động đến trực tiếp hệ sinh thái, tài nguyên môi trường và cuộc sống của con người. Một vài điểm đáng chú ý từ Báo cáo:

• Việt Nam đứng thứ 13 trong số các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai và biến đổi khí hậu.
• Trong đó, nhóm Trẻ em chiếm 1/3 dân số Việt Nam và là nhóm đối tượng có nguy cơ bị tổn thương rất cao trước thiên tai và tác động của biến đổi khí hậu
• Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc lần thứ 27 diễn ra từ 6-18/11/2022 (COP27) tại Ai Cập là cơ hội để tiếng nói của thanh thiếu niên – thế hệ trẻ Việt Nam được lắng nghe tại diễn đàn quan trọng nhất về biến đổi khí hậu.

Khảo Sát Trực Tuyến: Tiếng Nói Của Thế Hệ Trẻ Việt Nam

Cuộc khảo sát trực tuyến do UNICEF Việt Nam thực hiện nhằm lắng nghe ý kiến của thế hệ trẻ Việt Nam về tình hình biến đổi khí hậu và các hành động ứng phó. Đồng thời, khảo sát này cũng góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng và kêu gọi hành động để mang lại những thay đổi tích cực trong chính sách, xã hội và môi trường.

Đối tượng tham gia:

• Khảo sát được thực hiện trên nền tảng báo điện tử VnExpress – một trong những trang báo có lượng độc giả trực tuyến lớn nhất Việt Nam.
• Cuộc khảo sát diễn ra từ ngày 30/10 đến 4/11/2022, thu hút 3.286 người tham gia từ 63 tỉnh/thành phố trên cả nước, trong đó có 1.304 người trẻ dưới 35 tuổi.

Kết quả Báo cáo:

• 73% người tham gia khảo sát cho biết khu vực họ sống đã từng bị ảnh hưởng bởi nắng nóng, lũ lụt, ô nhiễm không khí, và hạn hán. Các hiện tượng như xâm nhập mặn, triều cường, và cháy rừng cũng được ghi nhận ở mức độ đáng kể.
• 69% người trẻ cho rằng môi trường sống của họ bị ô nhiễm, 46% cho biết chất lượng và số lượng bữa ăn bị giảm, và 43% nhận thấy nguồn thu nhập gia đình bị ảnh hưởng.
• 53% người trẻ tham gia khảo sát đã từng nghĩ đến việc chuyển đến nơi khác để tránh các tác động của thiên tai và biến đổi khí hậu. Điều này phản ánh sự lo ngại sâu sắc về khả năng thích nghi và sinh tồn trong bối cảnh môi trường ngày càng khắc nghiệt.
• 95% người trẻ tin rằng ứng phó với biến đổi khí hậu là trách nhiệm của chính họ và tất cả mọi người. Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy thế hệ trẻ Việt Nam sẵn sàng hành động để bảo vệ môi trường.
• Những hành động xanh phổ biến được người trẻ lựa chọn bao gồm:
  • Không vứt rác bừa bãi (89%).
  • Tiết kiệm nước (83%).
  • Hạn chế sử dụng các sản phẩm không thân thiện với môi trường, như nhựa (81%).
• Người trẻ gặp phải nhiều rào cản khi muốn thực hiện các hành động xanh, bao gồm:
  • Thiếu mạng lưới/diễn đàn phù hợp để kết nối và trao đổi (51%).
  • Thiếu nguồn thông tin đáng tin cậy và dễ hiểu (48%).
  • Thiếu kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu (47%).
• Chỉ 15% người trẻ cảm thấy lạc quan về các quyết định tại COP27, trong khi 56% thừa nhận họ chưa biết đầy đủ về hội nghị này. Điều này cho thấy cần có thêm các chương trình truyền thông và giáo dục để nâng cao nhận thức về các sự kiện quốc tế quan trọng.

Giải Pháp Ứng Phó Với Biến Đổi Khí Hậu Ở Việt Nam

1. Nâng Cao Nhận Thức Cộng Đồng

Cần đẩy mạnh các chương trình giáo dục và truyền thông về biến đổi khí hậu, đặc biệt là trong trường học và các tổ chức thanh niên. Việc cung cấp thông tin đáng tin cậy và dễ hiểu sẽ giúp người dân hiểu rõ hơn về nguyên nhân, biểu hiện, và hậu quả của biến đổi khí hậu.

2. Thúc Đẩy Hành Động Xanh

Khuyến khích các hành động xanh như tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu rác thải nhựa, và bảo vệ nguồn nước. Các chiến dịch cộng đồng và chính sách hỗ trợ từ chính phủ sẽ giúp người dân dễ dàng thực hiện các hành động này.

3. Phát Triển Năng Lượng Tái Tạo

Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời là giải pháp bền vững để giảm phụ thuộc vào năng lượng gây ô nhiễm.

4. Tăng Cường Hỗ Trợ Kỹ Thuật Và Tài Chính

Chính phủ và các tổ chức quốc tế cần hỗ trợ kỹ thuật và tài chính để giúp người dân, đặc biệt là các nhóm dễ bị tổn thương, thích nghi với biến đổi khí hậu.

5. Xây Dựng Mạng Lưới Kết Nối

Tạo ra các diễn đàn và mạng lưới để người dân, đặc biệt là giới trẻ, có thể trao đổi ý tưởng, chia sẻ kinh nghiệm và cùng nhau hành động vì môi trường.

Lời cảm ơn:

Biến đổi khí hậu ở Việt Nam là một thách thức lớn, nhưng cũng là cơ hội để thế hệ trẻ thể hiện vai trò tiên phong trong việc bảo vệ môi trường. Kết quả khảo sát trực tuyến của UNICEF Việt Nam tại COP27 đã cho thấy sự quan tâm và ý thức trách nhiệm cao của người trẻ đối với vấn đề này. Tuy nhiên, để biến nhận thức thành hành động, cần có sự chung tay của toàn xã hội, từ chính phủ, doanh nghiệp, đến từng cá nhân.

UNICEF Việt Nam xin dành lời cảm ơn chân thành đến Chính phủ Nhật Bản đã hỗ trợ chúng tôi thực hiện cuộc khảo  sát này cũng như các dự án liên quan.

Xin trân trọng cảm ơn Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Hà, Giảng viên, Tiến sĩ Trần Giang Sơn, Trưởng Khoa Công nghệ thông tin, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội đã hỗ trợ xử lý số liệu khảo sát.

Xem chi tiết Báo cáo biến đổi khí hậu tại Việt Nam